Prawo – współpraca w samorządzie

Ustawy samorządowe

KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Obowiązująca Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiejjest aktem najwyższej rangi w Polsce. Została uchwalona 2 kwietnia 1997 roku, a weszła w życie 17 października 1997 r. Opiera się na republikańskiej formie rządu i demokratycznych zasadach: jednolitości państwa, zwierzchnictwie narodu, zasadzie demokratycznego państwa prawa, które urzeczywistnia zasady sprawiedliwości społecznej, pozwala tworzyć i funkcjonować partiom politycznym oraz na zrzeszanie się w organizacjach społecznych, wprowadza samorząd terytorialny oraz katalog licznych praw i wolności dla obywateli, statuuje najważniejsze – naczelne organy państwowe, dzieli władzę na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Jest stosowana bezpośrednio, a ochroną porządku prawnego przez nią wprowadzanego zajmują się sądy i trybunały oraz organy kontroli – NIK, RPO, RPD, organy KRRiT, organy NBP i inne.

USTAWA O DOSTĘPIE DO INFORMACJI PUBICZNEJ

Jest podstawowym aktem prawnym regulującym zasady dostępu do informacji publicznej w Polsce.

Ustawa zawiera przepisy ogólne, przepisy o dostępie do informacji publicznej:

  • udostępnienie informacji publicznej(w szczególności o polityce wewnętrznej i zagranicznej, podmiotach wykonujących zadania publiczne, zasadach funkcjonowania podmiotów wykonujących zadania publiczne, danych publicznych, majątku publicznym),
  • sposób udostępniania informacji publicznych(ogłaszanie informacji publicznych w Biuletynie Informacji Publicznej, udostępnianie na wniosek, w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych,  możliwość wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów praz udostępnianie materiałów dokumentujących te posiedzenia, umieszczanie informacji publicznych w centralnym repozytorium),
  • przepisy dotyczące utworzenia publikatora teleinformatycznego – Biuletynu Informacji Publicznej,
  • przepisy dotyczące zasobów informacyjnych(informacje publiczne o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, a które ze względu na sposób przechowywania i udostępniania, pozwalają na ponowne wykorzystywanie ich w sposób użyteczny i efektywny),
  • termin udostępniania informacji publicznej(udostępnienie na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, a jeżeli nie może być udostępniona w tym terminie, podmiot, który zobowiązany jest ją udostępnić powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie w jakim udostępni informację, jednak termin ten nie powinien przekraczac 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku,

ponadto zawiera przepisy dotyczące ponownego wykorzystywania informacji publicznej:

  • obowiązanie do udostępniania informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania na zasadach i w trybie określonych w ustawie (Prezes Rady Ministrów, jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, inne osoby prawne, utworzone w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego).

Ustawa stanowi, że informacje publiczne są udostępniane w celu ponownego wykorzystywania co do zasady bez ograniczeń warunkami i bezpłatnie.

USTAWA O NIK

Ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli swoim zakresem obejmuje:

  • zadania i zakres działania Najwyższej Izby Kontroli(ustanawia NIK naczelnym organem kontroli państwowej, podlegającym Sejmowi i działającym na zasadach kolegialnościm, zawiera definicje legalne samorządu terytorialnego, właściwej jednostki kontrolnej oraz kierownika jednostki kontrolowanej, stanowi, że NIK podejmuje kontrole na zlecenie Sejmu lub jego organów, na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów oraz z własnej inicjatywy),
  • organizaję Najwyższej Izby Kontroli(kieruje nią Prezes Najwyższej Izby Kontroli i odpowiada on przed Sejmem za jej działalność, Prezes powoływany jest na wniosek Marszałka Sejmu lub grupy co najmniej 35 posłów, kadencja Prezesa NIK trwa 6 lat, ustawa określa również zasady odwoływania Prezesa NIK).

USTAWA O OCHRONIE DANYCH OSOBOWYCH

Ustawa obejmuje przepisy dotyczące danych osobowych, sposobu administrowania nimi i ich udostępniania.

USTAWA O SAMORZĄDZIE GMINNYM

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (terytorialnym) (Dz.U. z 1990 r., Nr 16, poz. 95 z późn. zm., tekst jednolity: Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).

Ustawa o samorządzie gminnym szczegółowo określa rolę gminy w Rzeczypospolitej Polskiej. Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego w Polsce (art. 164 ust. 1 Konstytucji RP).

W ustawie znaleźć można przepisy ogólne, zadania gminy, określenie organów gminy, stanowienie prawa w formie aktów prawa miejscowego, przepisy o mieniu komunalnym, gminnej gospodarce finansowej, związkach i porozumieniach międzygminnych oraz stowarzyszeniach gmin, a także o nadzorze nad działalnością gminy.

Ustawa była wielokrotnie nowelizowana. Dla zrozumienia zasad działania gminy i jej organów niezbędne jest zapoznanie się z treścią tej ustawy.

USTAWA O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 1998 r., Nr 91, poz. 578 z późn. zm., tekst jednolity: Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.).

Ustawa o samorządzie powiatowym szczegółowo określa rolę powiatu w strukturach samorządu terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej. Powiat stanowi związek społeczności lokalnej, skupiający terytorialnie kilka gmin bądź miasto na prawach powiatu, jest wyposażony w środki finansowe służące realizacji nałożonych na niego zadań.

W ustawie zawarte zostały przepisy ogólne, zakres działania i zadania powiatu, określenie organów powiatu, stanowienie prawa przez powiat w formie aktów prawa miejscowego, przepisy o mieniu powiatu, o finansach powiatu, o związkach, stowarzyszeniach i porozumieniach powiatów, o sprawowaniu nadzoru nad działalnością powiatu oraz o miastach na prawach powiatu.

Ustawę wielokrotnie nowelizowano. Dla zrozumienia zasad działania powiatu i jego organów niezbędne jest zapoznanie się z treścią tej ustawy.

USTAWA O SAMORZĄDZIE WOJEWÓDZTWA

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 1998 r., Nr 91, poz. 576 z późn. zm., tekst jednolity: Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.).

Ustawę o samorządzie województwa stworzono dla szczegółowego określenia roli samorządu województwa wśród jednostek samorządu terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej.

Województwo jest największą terytorialnie jednostką samorządu terytorialnego. Samorząd województwa działa w regionie, obejmującym wiele powiatów, powołany do samodzielnego wykonywania zadań administracji publicznej. Może kształtować swoją wewnętrzną organizację i tworzyć prawo miejscowe.

Istotna jest współpraca samorządu województwa z wojewodą, czyli przedstawicielem Rady Ministrów w województwie.

W ustawie zawarte zostały przepisy ogólne, zakres działalności, określenie organów województwa, przepisy o mieniu województwa, o jego finansach, o współpracy zagranicznej, zwłaszcza w województwach przygranicznych, o nadzorze nad działalnością województwa, o stanowieniu prawa miejscowego przez samorząd województwa (sejmik województwa).

Ustawę wielokrotnie nowelizowano. Dla zrozumienia zasad działania województwa i jego organów niezbędne jest zapoznanie się z treścią tej ustawy.

KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 1960 r., Nr 30, poz. 168 z późn. zm., tekst jednolity: Dz.U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).

USTAWA – PRAWO O POSTĘPOWANIU PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., Nr 153, poz. 1270 z późn. zm., tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r., poz. 270).

Akty prawne dostępne są na stronach Internetowego Systemu Informacji Prawnej Sejmu RP http://isap.sejm.gov.pl/

Podziel się informacją za pomocą: