Prawo – NGO a samorząd

KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Obowiązująca Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiejjest aktem najwyższej rangi w Polsce. Została uchwalona 2 kwietnia 1997 roku, a weszła w życie 17 października 1997 r. Opiera się na republikańskiej formie rządu i demokratycznych zasadach: jednolitości państwa, zwierzchnictwie narodu, zasadzie demokratycznego państwa prawa, które urzeczywistnia zasady sprawiedliwości społecznej, pozwala tworzyć i funkcjonować partiom politycznym oraz na zrzeszanie się w organizacjach społecznych, wprowadza samorząd terytorialny oraz katalog licznych praw i wolności dla obywateli, statuuje najważniejsze – naczelne organy państwowe, dzieli władzę na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Jest stosowana bezpośrednio, a ochroną porządku prawnego przez nią wprowadzanego zajmują się sądy i trybunały oraz organy kontroli – NIK, RPO, RPD, organy KRRiT, organy NBP i inne.

USTAWA O KRS

Ustawa powstała w określonym celu i dotyczy realizacji zawartej w Konstytucji RP realizacji wolności zrzeszania się zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka i Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych, umożliwienia obywatelom równego, bez względu na przekonania, prawa czynnego uczestniczenia w życiu publicznym i wyrażania zróżnicowanych poglądów oraz realizacji indywidualnych zainteresowań, a także dla uwzględnienia tradycji i powszechnie uznawanego dorobku ruchu stowarzyszeniowego.

USTAWA O KRS

Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym dotyczy regulacji prawnych prowadzonego przez organy państowe specjalnego rejestru, który składa się z: 1) rejestru przedsiębiorców; 2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej; 3) rejestru dłużników niewypłacalnych.

Z przepisu art. 2 tejże ustawy wynika, że KRS prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane dalej „sądami rejestrowymi”.

Ustawa ponadto określa: zadania zlecone gmin polegające na wykonywaniu czynności związanych z prowadzeniem Rejestru; unormowania dotyczące Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego, jej zadania i kompetencje, sposób udostępniania aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do Rejestru i listę dokumentów zawartych w odpowiednim katalogu; przyznaje upoważnienia ustawowe Ministrowi Sprawiedliwości w kwestiach wydawania rozporządzeń i zarządzeń dla prawidłowego realizowania przepisów ustawy. Ponadto ustawa stanowi, że Rejestr jest jawny, a każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w Rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji (art. 8). Bardzo ważnym przepisem jest także domniemanie prawdziwości danych zawartych w Rejestrze oraz przepisy dotyczące obowiązków wpisu do rejestru informacji oraz ich aktualizacji, a także krąg podmiotów, na których ten obowiązek spoczywa. Niemniej ważny jest przepis art. 22 stanowiący o konieczności złożenia wniosku o wpis do Rejestru nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Przepisy ustawy określają także szczegółowo katalog podmiotów wpisywanych do rejestru przedsiębiorców, stowarzyszeń oraz dłużników niewypłacalnych.

USTAWA O FUNDACJACH

Ustawa o fundacjach reguluje większość kwestii dotyczących statusu prawnego i organizacji oraz funkcjonowania fundacji – najliczniejszej po stowarzyszeniach grupy jednostek organizacyjnych wśród organizacji pozarządowych. Zgodnie z ustawą fundacje służą realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności, takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Przepisy ustawy określają, kto może tworzyć fundacje i w jaki sposób, określa formę organizacyjną i konieczność przygotowania zgodnego z prawem statutu, rolę fundatora bądź fundatorów, sposób prowadzenia dzialalności w tym gospodarczej, obowiązek wpisu do KRS, uzyskanie osobowości prawnej, rolę zarządu w kierowaniu fundacją, rolę nadzoru przez ministra właściwego ze względu na zakres działania i cele fundacji oraz miejscowo właściwegostarostę, a także status prawny fundacji zagranicznych lub ich przedstawicielstw.

USTAWA O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I WOLONTARIACIE

1) prowadzenia działalności pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych oraz współpracy organów administracj i publicznej z organizacjami pozarządowymi; 2) uzyskiwania przez organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz funkcjonowania organizacji pożytku publicznego; 3) sprawowania nadzoru nad prowadzeniem działalności pożytku publicznego; 4) tworzenia i funkcjonowania rad działalności pożytku publicznego, a także 5) warunki wykonywania świadczeń przez wolontariuszy oraz korzystania z tych świadczeń.

Ustawa wprowadza definicje legalne: dotacji, “środków publicznych”, wolontariusza, inicjatywy lokalnej, działalności pożytku publicznego, organizacji pozarządowych.

Ustawa szczegółowo opisuje podmioty mogące prowadzić działalność pożytku publicznego oraz katalog zadań publicznych zawarty w art. 4.

USTAWA O RACHUNKOWOŚCIŚCI

Ustawa o rachunkowości określa zasady rachunkowości, tryb badania sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

USTAWA O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB PRAWNYCH

Ustawa określa unormowania dotyczące obciążeń daninowych, do ponoszenia których zobowiązane są przede wszystkim podmioty – jednostki organizacyjne będące osobami prawnymi.

USTAWA O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH

Ustawa określa unormowania dotyczące obciążeń daninowych, do ponoszenia których zobowiązane są osoby fizyczne.

USTAWA O ZBIORKACH PUBLICZNYCH

Akty prawne dostępne są na stronach Internetowego Systemu Informacji Prawnej Sejmu RP http://isap.sejm.gov.pl/ .

Podziel się informacją za pomocą: